Ajo qėndron pranė tij dhe i ofron ndihmė
Njė nga ligjet qė All-llahu i Lartėsuar i ka vėnduar nė kėtė jetė ėshtė qė meshkujt dhe femrat duhet tė bashkėpunojnė sė bashku pėr ta kultivuar dhe populluar llojin njerėzor e gjithashtu edhe pėr t'i prirė punėve qė kjo jetė ėshtė e karakterizuar. Meshkujt nuk mund tė veprojnė pa femrat por edhe anasjelltas. Prandaj, Ligji islam i mėson meshkujt qė tė bashkėpunojnė me gjininė e tyre tė kundėrt. Islami i jep kurajo mashkullit qė t'i ndihmojė bashkėshortes sė vet sa mė shumė qė mundet. Pejgamberi s.a.v.s., i cili ėshtė shembull pėr gjthė muslimanėt, i ndihmonte dhe i shėrbente familjes sė tij.
Islami ashtu sikurse pret nga burri qė t'i ndihmojė gruas sė vet rreth punėve tė shtėpisė, ashtu pret edhe prej gruas qė t'i ndihmojė bashkėshortit tė saj rreth punėve tė tij dhe t'i ofrojė ndihmė aty ku mendon se mendimi i saj ėshtė mė i pėrshtatshėm.
Historia na tregon se gratė muslimane radhiteshin nė aradhat luftarake sė bashku me meshkujt, pėr tė luftuar nė rrugėn e All-llahut. Ndėrkaq disa tė tjera, sjellnin ujė pėr pirje, pėr pastrim, kujdeseshin pėr tė plagosurit e kėshtu me radhė. Pėrkundėr qė kujdeseshin pėr tė tjerėt, ato gjithashtu dinin tė mbahen fort kur familjarėt e tyre (qoftė bashkėshorti ose biri) binin shehid tė luftės.
Nė anėn tjetėr, kontributi i grave nė jetėn publike nuk ishte vetėm gjatė betejės sė luftės, ato (gratė) qėndronin me burrat e tyre edhe gjatė kohės sė paqes, qė ėshtė shumė normale, duke i ofruar mendime tė tyre qė shpesh dilnin tė vlefshme... I qetėsonin zemrat e tyre kur nevrikoseshin dhe nė rast tė ndonjė vėshtirėsie.
Historia na tregon shumė meshkuj tė cilėt kanė marrė kėshilla nga bashkėshortet e tyre dhe kanė punuar sipas tyre. Njė prej tyre ėshtė edhe pejgameberi s.a.v.s. i cili i dėgjontė kėshillat e Kadijes, Umu Sulejmes, Aishes dhe grave tjera qė i kishte nė pronėn e vet.
Femra e sinqertė muslimande e kupton barrėn qė Islami e ka vėnė mbi shpatullt e saj, duke e obliguar atė qė tė jetė bashkėshorte e mirė ndaj bashkėshortit tė saj, tė pėrkujdeset pėr atė, ta kėnaqė atė. Ajo nuk e kursen kėshillėn e saj kur e sheh se bashkėshortit tė saj i duhet ajo (kėshilla) dhe ajo asnjehrė nuk heziton t'i qėndrojė pranė.
Hatixhja r.a. ishte njė shembull i femrės qė ndikoi tek bashkėshorti i vet. Kur pejgamberit s.a.v.s. i zbriti pjesa e parė e Shpalljes, ai dridheshte dhe asaj i tha: "Mė mbulo, mė mbulo!" Ajo nxitoi t'ia ofrojė ndihmėn dhe pėrkrahjen e saj. Buhariu dhe Muslimi e rrėfejnė tregimin e Aishes r.a. rreth asaj se si Shpallja filloi dhe mėnyrėn mahnitėse qė Hatixhja r.a. sillej me bashkėshortin e saj: "Shpallja filloi nė njė formė tė ėndrrėse cila shpejt u realizua. Pastaj ai e pėlqente veēimin, kėshtuqė shkonte nė shpellėn Hira. Papritmas e Vėrteta erdhi nė atė shpellė. I erdhi engjlulli dhe i tha "lexo!" Ai i tha: "Nuk di tė lexoj." Pejgamberi s.a.v.s. thoshte: "Engjulli mė pėrqafoi dhe mė shtrėngoi saqė pėrafėrsisht mė ra tė fikėt, pastaj mė lėshoi dhe mė tha: "lexo!" Unė i thashė: "Nuk di tė lexoj." Engjujt mė pėrqafuan dhė mė shtrėnguan pėr tė dytėn herė saqė m'u duk se mė ra tė fikėt, pastaj mė liruan dhe mė tha: "lexo!" Unė pėrsėri i thashė se "Nuk di tė lexoj" Pėr tė tretėn herė mė pėrqafuan dhe mė shtrėnguan aq fort saqė m'u duk se mė ra tė fikėt dhe mė tha: "lexo!" Unė prapė i thashė se "Nuk di tė lexoj" Pastaj engjulli tha: "Lexo me emrin e Zotit tėnd i Cili krijoi (ēdo gjė)! E krijoi njeriun prej njė gjaku tė ngjizur (nė mitrėn e nėnės). Lexo se Zoti yt ėshtė mė Bujari! Ai qė e mėsoi (njeriun) tė shkruajė me pendė. Ia mėsoi njeriut atė qė nuk e dinte" (EL ALAK, 1-5).
I dėrguari i Zotit erdhi te Hatixhja duke u dridhur dhe i tha: "Mė mbulo, mė mbulo!" Ajo e mbuloi dhe pushoi derisa u qetėsua dhe pastaj i tha: "Oj Hatixhe, ēfarė po ndodh me mua?" Mė tutje ai s.a.v.s. i tregoi se ēfarė kishte ngjarė dhe tha: "Frikėsohem pėr veten time." Hatixhja i tha: "Jo, mos u dėshpėro pėr hirė tė All-llahut tė Lartėsuar, pasiqė Ai asnjėherė nuk do tė tė kishte braktisur. Pėr Zotin, ti i mban lidhjet me familjarėt, e flet tė vėrtetėn, u jep nevojtarėve, i nderon mysafirėt." Ajo pastaj e dėrgoi te Navfal ibn Asad ibn Abdul Uza, i cili ishte kushėriri i saj. Ai ishte krishter. E dinte shkrim - leximin arab. Ishte i moshuar dhe i verbėr gjithashtu. Hatixhja i tha: "O xhaxha, dėgjoje nipin tėnd!" Ibn Navfali tha: "Ēfarė ka ngjarė, o bir i vėllait tim?" I dėrguari i All-llahut i tregoi se ēfarė kishte ndodhur, kurse ibn Navfali ia ktheu: "Ky ėshtė el-Namusi (Xhibrili) i cili iu pat dėrguar Musait. Dėshiroj tė jem i gjallė kur njerėzit do tė tė kundėrshtojnė." I dėrguari i All-llahut ia tha: "Vallė, a do tė mė kundėrshtojnė ata?" Ibn Navfali pastaj ia ktheu: "Po. Secili qė ka ardhur me atė qė ke ardhur ti, ka qenė i kundėrshtuar. Nėse jam i gjallė atė ditė (kur do tė tė kundėrshtojnė), do tė tė ndihmoj me tėrė qenien time." [Fet-h el Bari, 1/23]
Kjo fjalė ishte njė shenjė e fortė e menēurisė dhe karakterit tė Hatixhes r.a.. Ajo e njihte karakterin e pejgamberit s.a.v.s., sjelljen dhe pastėrtinė shpirtėrore tė tij dhe kjo e bėri atė tė sigurtė se All-llahu i Lartėsuar kurrė nuk do ta kishte braktisur njė njeri tė tillė. Ajo e dinte se pas kėsaj ngjarjeje madhėshtore qėndronte diēka qė All-llahu i Lartėsuar e kishte pėrgatitur pėr tė dėrguarin e Tij.
Nėna e parė e besimtarėve, Hatixhja r.a., ishte njė kėshilluese e sinqertė nė rrugėn e All-llahut tė Lartėsuar. Ajo tanimė e kishte fitur statusin si personi i parė qė e kishte besuar All-llahun e Lartėsuar dhe tė dėrguarin e Tij. Ajo qėndronte pranė tė dėrgurit tė All-llahut tė Lartėsuar duke i ndihmuar dhe pėrkrahur atė.
Ibn Hishami nė jetėpėrshkrimin e tij pėr pejgamberin s.a.v.s. thotė: "Hatixhja besonte nė atė qė iu shpallte Muhammedit a.s.. Njė prej mėnyrave nga tė cilat All-llahu i ndihmonte tė dėrguarit tė Tij ishte edhe kjo (dmth ndihma qė i ofrohej nga Hatixhja). Kurdoherė qė ai s.a.v.s. dėgjonte ndonjė fjalė tė keqe, shkonte pranė saj dhe gjente ngushėllim. Me ē'rast ajo e inkurajonte pėr tė qenė i durueshėm dhe ia shtonte bindjen nė misionin madhėshtor qė e bartte nė supe." [Ibid., 1/257]
Ajo ishte femėr qė gjithmonė e fliste tė vėrtetėn dhe kėtė barrė e bartte nė mėnyrė tė sinqertė. Andaj nuk ėshtė aspak pėr t'u ēuditur se ajo e fitoi kėnaqėsinė e Zotit tė Lartėsuar dhe ta meritojė nderimin qė Ai ia bėnte asaj. Zoti i Lartėsuar kėtė Porosi (kėnaqėsinė e Tij ndaj saj) ia dėgoi pėrmes dy tė dėrguarve tė Tij, Xhibrilit dhe Muhamedit s.a.v.s. tė cilėt i dhanė lajme tė mira, pėrkatėsisht lajmin se ajo do ta ketė njė shtėpi nė Parajsė, siē qėndron nė hadithin qė e transmeton Ebu Hurejra: "Xhibrili erdhi te pejgamberi s.a.v.s. dhe i tha: O i dėrguar i All-llahut, Hatixhja ėshtė duke ardhur te ti me disa enė me ushqim dhe pije. Kur tė vijė, njoftoje atė se Zoti i saj ia ka ndėrtuar njė shtėpi nė Parajsė, nė tė cilė nuk ka as zhurmė as vėshtirėsi." [Buhariu dhe Muslimi]
Gruaja e vėrtetė muslimane punon punė tė dobishme pėr vete dhe pėr bashkėshortin e vet si dhe i ndihmon atij nė rast nevoje. Nė kėtė mėnyrė ajo, me punėn qė e bėn, shėrben si ndihmė pėr bashkėshortin e saj dhe njėkohėsisht e pėrfiton rrespektin e tij kundrejt saj.
Tregim tjetėr rreth dhėnies sė kėshillės nga ana e femrės ėshtė nė ngjarjen e reagimit tė muslimanėve nė marrėveshjen e Hudejbisė nė njė anė dhe reagimi i Ummu Sulejmes nė anėn tjetėr, i cili (reagim) demonstroi mendjemprehtėsi tė thellė dhe menēuri tė mrekullueshme.
Ummu Sulejm ishte njėra prej atyre qė e shoqėronin pejgamberin s.a.v.s. kur ai shkoi nė Meke pėr ta bėrė Umren. Ky udhėtim ishte ndėrprerė nga kurejshėt, tė cilėt e ndaluan pejgamberin s.a.v.s. dhe shokėt e tij pėr tė arritur deri nė Qabe. Marrėveshja e Hudejbisė ishte nėnshkruar mes pejgamberit s.a.v.s. dhe kurejshėve. Nė tė thuhej se do tė ndėrpriteshin pėrleshjet pėr 10 vite tė tėra. Gjithashtu thuhej se nėse dikush prej kurejshėve vjen te pejgamberi s.a.v.s. pa lejen e tij, ai duheshte tė kthehej e kėshtu me radhė...
Pejgamberit s.a.v.s. All-llahu i Lartėsuar ia bėri me dije se kjo marrėveshje ėshtė nė dobi tė muslimanėve edhepse dukej se ėshtė jo e drejtė pėr ta.
Shokėt e tij ishin tė lemerisur kur e kuptuan pėrmbajtjen e kėsaj marrėveshjeje. Atyre iu dukej si e padrejtė. Ummer ibn el Hattabi i shprehi ndjenjat e tij kur shkoi te Ebu Bekri dhe i tha: "Vallė, a nuk ėshtė ai i dėrguari i All-llahut? - Po. A nuk janė ata politeistė? - Po. Pse ta pranojmė kėtė marrėveshje kur ėshtė poshtėruese pėr fenė tonė?" - O Umer, ndiqi urdhėrat e tij! Betohem se ai ėshtė i dėrguari i All-llahut. - Gjithashtu edhe unė betohem se ai ėshtė i dėrguari i All-llahut." Pastaj Umeri shkoi te pejgamberi s.a.v.s dhe ia parashtroi disa pyetje tė ngjajshme sikurse Ebu Bekrit, por kur e pyeti se "pse ta pranojmė kėtė marrėveshje kur ėshtė poshtėruese pėr fenė tonė?", pejgamberi s.a.v.s. i tha: "Asnjėherė nuk e shkeli urdhėrin e Tij dhe Ai asnjėherė nuk do tė mė kishte braktisur." [Fet-h el Bari, 6/281] Me kėtė rast Umeri kuptoi se nxitimi i tij pėr ta kundėrshtuar marrėveshjen ishte gabim. Kur pejgamberi s.a.v.s. e kishte miratuar marrėveshjen, u tha shokėve tė tij qė tė ngriten mirėpo asnjėri prej tyre nuk lėvizi. Tri herė u tha atyre tė lėvizin, mirėpo asnjėri prej tyre nuk e bėri atė. Pejgamberi s.a.v.s pastaj shkoi te bashkėshortja e tij Umu Sulejm dhe i tregoi se me ēka u ballafaqua. Ndėrkaq ajo me menēurinė e saj i tha: "O i dėrguar i All-llahut, shko dhe mos ju fol derisa ta kesh prerė kafshėn (kurbanin) tėnde dhe t'i qethėsh flokėt e tua."
Pejgamberi s.a.v.s. e mori kėtė kėshillė nga ajo dhe veproi sipas saj. Kur shokėt e tij e panė kėtė, u vėrsulėn pėr t'i prerė kurbanet e tyre dhe pėr t'ia qethur flokėt njėri - tjetrit saqė pėr pak sa filluan tė grindeshin ndėrmjet veti nga shqetėsimi se nuk e dėgjuan fjalėn e tė dėrguarit tė All-llahut. Pas kėsaj (tollovie) besimtarėt erdhėn nė vete dhe u bindėn nė atė se ajo marrėveshje ishte pėr tė mirėn e besimtarėve. Si shkak i kėsaj, mė vonė dhe atėherė, shumė njerėz e pranuan Islamin.
Ajo e inkurajon atė pėr tė dhėnė pėr hir tė All-llahut
Mėnyrė tjetėr me tė cilėn gruaja e vėrtetė muslimane e pėrkrah bashkėshortin e vet ėshtė me rastin kur ajo e inkurajon atė nė dhėnie tė lėmoshės pėr hirė tė All-llahut tė Lartėsuar dhe pėr tė mos shpenzuar tė holla nė gjėra dhe mjete ekstravagante.
Gruja e mirė gjithmonė vetėm se ēka ėshtė e mirė pėr bashkėshortin e vet, andaj i thotė atij qė tė bėjė punė tė mira dhe tė hijshme
Njė prej tregimeve tė transmetuara rreth inkurajimit qė kanė bėrė gratė muslimane kundrejt bashkėshortėve tė tyre ėshtė rasti (tregimi) i Umul Dahdasė. Kur bashkėshorti i saj shkoi te ajo dhe i tregoi se kishte dhėnė lėmoshė nė atė kopsht nė tė cilin kishin jetuar ajo dhe fėmijėt e saj me shpresė se qė nė Parajsė tė fitojė disa hurma, ajo i tha: "Ti ke bėrė njė punė tė madhe, ti ke bėrė njė punė tė madhe!" Pejgamberi s.a.v.s. e komentoi kėtė rast dhe tha: "Sa hurma Abdul Dahdai do tė ketė nė Parajsė?" dhe kėtė e pėrsėriti disa herė. [Ahmedi dhe Taberani]
Ajo i ndihmon atij pėr t'ju bindur All-llahut
Njė nga cilėsitė e gruas ėshtė se ajo i ndihmon bashkėshortit tė vet qė t'i bindet All-llahut tė Lartėsuar edhe atė nė mėnyra tė ndryshme, e prej tyre (formave) janė qė i thotė tė qėndrojė zgjuar gjatė natės dhe tė falė namaz vullnetar. Duke e bėrė kėtė ajo bėn njė punė tė shkėlqyer. E me kėtė, ajo bėn qė bashkėshorti i saj dhe ajo vetė tė jenė tė dy nėn Mėshirėn e All-llahut tė Madhėrishėm.
Pejgamberi s.a.v.s. e dha njė skicė tė mrekullueshme pėr ēiftet e martuara. Atė hadith e transmeton Ebu Hurejra r.a. i cili thotė: "I dėrguari i All-llahut tha: All-llahu e mėshiroftė mashkullin i cili zgjohet natėn pėr t'u falur e gjithashtu e zgjon edhe bashkėshorten e tij pėr t'u falur, e nėse ajo refuzon njė gjė tė tillė, ai e spėrkat me ujė nė fytyrė tė saj. Njėashtu All-llahu e mėshiroftė femrėn e cila zgjohet natėn pėr t'u falur dhe e zgjon edhe bashkėshortin e saj pėr t'u falur, e nėse ai refuzon njė gjė tė tillė, ajo e spėrkat me ujė nė fytyrė tė tij." [Ebu Davudi]
12.07.08 15:10